Het is essentieel om een concurrerend én maatschappelijk aanvaardbaar spoorgoederenvervoer te hebben in Nederland. Juist nu.

Doel van het platform

Het Platform staat onder leiding van Christophe van der Maat, voormalig staatssecretaris van Defensie. Het doel is een dialoog te bevorderen over een lange termijnvisie voor spoorgoederenvervoer en de leefomgeving. Leden van het Platform zijn omwonenden van spoorcorridors, spoorgoederenvervoerders, verladers, zeehavens, ProRail, gemeenten, provincies en diverse ministeries.

Advies aangeboden

Met het advies dat vandaag is aangeboden aan de verantwoordelijke Staatssecretaris Thierry Aartsen zet het Platform erop in met meer ambitie aan de slag te gaan met het spoorgoederennetwerk. Het Platform benadrukt het belang van een concurrerend en maatschappelijke aanvaardbaar spoorgoederenvervoer. In een tijd van snelle economische en geopolitieke veranderingen – zoals de energietransitie, de circulaire economie en een oorlog op Europees grondgebied – is een goed functionerend spoorgoederennetwerk van strategisch belang voor Nederland. Tijdens de NAVO-top is afgesproken dat 1,5% van de defensiebudgetten wordt besteed aan indirecte veiligheid, zoals investeringen in cruciale infrastructuur waaronder het spoornetwerk. Dit is essentieel om militaire mobiliteit te waarborgen en daarmee onze veiligheid en internationale verplichtingen te versterken. Wij zin hierin ook veel potentie voor het platform.

Het spoor speelt bovendien een cruciale rol in het vergroten van onze economische weerbaarheid en onafhankelijkheid van energie en grondstoffen, en het biedt daarnaast kansen om binnenstedelijke bouwopgaven efficiënt te ondersteunen.

Realiseren van het toekomstbeeld

Om dit toekomstbeeld te realiseren, is meer nodig dan alleen een gelijk speelveld in Europa. Er zijn gerichte investeringen en hogere ambities nodig om de modal shift (van een vervuilende naar een duurzame manier) te stimuleren, de concurrentiepositie van het spoor te versterken en de leefomgeving te verbeteren op het gebied van geluid en trillingen. Het Platform roept het nieuwe kabinet op om deze ambities actief te ondersteunen en hierin te investeren. Daarbij onderstreept het de noodzaak van nauwe samenwerking tussen de overheid en de andere partijen in het Platform om samen uitvoering te geven aan de gewenste transitie. Alleen zo kan het spoor uitgroeien tot een sleutelrolspeler in het duurzame en concurrerende mobiliteitssysteem van 2050.

Nota Ruimte

De Nota Ruimte is voor het Platform van belang waar het gaat om woningbouw, bereikbaarheid en een fijnere leefomgeving. Het gaat om bouwen langs het spoor. Hugo de Jonge heeft in zijn laatste dagen als minister aangegeven waar gebouwd moet worden: langs de Brabantroute, langs de Maaslijn, de stedendriehoek Deventer-Apeldoorn-Zutphen en in Twente. Het maken van robuuste keuzes: goed nadenken wie waar gaat wonen, recreëren en fabriceren en waar vindt dan vervoer plaats.

Het advies bestaat uit 5 pijlers:

1. Een sterker spoorgoederennetwerk voor een concurrerender Nederland en Europa;
2. Maak het basisnet samen met de regio’s robuust en houd het veilig!
3. Investeer in minder overlast: geluid, trillingen, overwegen;
4. Stuur op gebruik van de wensroute!
5. Denk na over het spoornet in 2050.