Nieuws
Balans in Belangen: een terugblik op de OFL-conferentie
.jpg)
en werkten ruim honderd leden en deelnemers in Het Huis in Utrecht op het thema ‘Balans in Belangen’. Een relevant thema na de laatste verkiezingsuitslag, waar de lezing door Josse Voogd over buitenstaanders en gevestigden naadloos op inhaakte. Samen met de OFL-voorzitters en gastsprekers, maakten aanwezigen vervolgens in interactieve werksessies kennis met verschillende manieren om mensen samen te brengen, alle belangen op tafel te krijgen en om die keuzes te maken die de complexe vraagstukken verder brengen. De conferentie bracht de aanwezigen inspiratie, inzichten en methodieken voor het meenemen van alle relevante standpunten voor een vraagstuk. En handvatten om actief aandacht te vragen voor de stem van de minderheid en belangen zonder stem.
Lees het uitgebreide beeldverslag op de OFL-website
Secretarissen aan het woord, een serie portretten
.jpg)
Het OFL ontwikkelde zich in dertig jaar tijd van een traditioneel overlegorgaan voor infrastructurele projecten naar een platform voor brede maatschappelijke vraagstukken over de fysieke leefomgeving. Voorbeelden daarvan zijn het Nationaal Klimaat Platform, Natuurinclusief Nationaal Overleg (NiNO) of het Platform Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving. Omdat het contact met de samenleving steeds belangrijker wordt bij het ontwikkelen van beleid, vertellen we in deze rubriek over het werk van het OFL en laten we de secretarissen die de platforms faciliteren aan het woord. Welke dilemma’s en uitdagingen komen zij tegen bij het afwegen van veel, soms tegengestelde belangen? We geven het stokje door aan Lieke Alferink, secretaris van het Noordzeeoverleg én het Deltaprogramma.
Ga naar het interview
Terugblikken op een jaar in het OFL
Het OFL-secretariaat heeft een jaaroverzicht 2023 uitgebracht. In dat jaaroverzicht staat voor alle projecten die in het OFL in 2023 liepen, omschreven hoe het project zich ontwikkeld heeft en welke impact het heeft gemaakt.
Het jaaroverzicht is onderdeel van de OFL-jaarcyclus. Het OFL-secretariaat is in 2023 gestart met het ontwikkelen van een jaarcyclus. Daarin staan de jaarlijks terugkerende activiteiten en publicaties. De komende jaren werkt het OFL-secretariaat dit verder uit. De basis van de jaarcyclus bestaat verder uit:
OFL-jaarplan: vooruitblik aan het begin van het jaar
In het OFL-jaarplan staat welke projecten voor welke onderwerpen het komende jaar naar verwachting aan de orde komen in het OFL. Alle projecten starten naar aanleiding van een verzoek van een minister(ie) of OFL-leden.
Meet-up: voorjaar
Een digitale bijeenkomst rondom steeds weer een ander thema voor het hele netwerk van het OFL. De meet-up is ervoor om samen een thema te verdiepen en kennis en ervaringen te delen.
OFL-conferentie: najaar
Een bijeenkomst voor het hele netwerk van het OFL rondom een steeds weer ander thema met inspirerende sprekers, gesprekken en workshops. Elk jaar is deze conferentie op een andere locatie in het land.
Het OFL-jaaroverzicht kunt u vinden op de OFL-website
Op weg naar nieuwe OFL-leden
De huidige leden zijn benoemd in een tijd dat het overlegorgaan gericht was op opgaven op het gebied van Verkeer en Waterstaat. Inmiddels heeft het overlegorgaan een breder thema: fysieke leefomgeving. Vanwege die verbreding vinden we het belangrijk ook de groep leden te verbreden om zo meer verschillende perspectieven op de fysieke leefomgeving een plek te geven in te OFL.
De afgelopen periode heeft het OFL-secretariaat geïnventariseerd welke organisaties een aanvulling zouden kunnen zijn op de groep OFL-leden. Dat heeft zij gedaan in gesprek met de huidige leden, met beleidsmedewerkers van ministeries die actief zijn in de fysieke leefomgeving en door te kijken naar het bredere netwerk van organisaties die betrokken zijn bij het OFL. Eind 2023 zijn OFL-secretarissen in gesprek gegaan met de organisaties die daarbij in beeld kwamen. Naar aanleiding van die gesprekken draagt de algemeen secretaris van het OFL binnenkort organisaties voor benoeming door de minister van Infrastructuur en Waterstaat voor. Het benoemingsproces kan even duren. Wanneer het zover is, komt op de OFL-website te staan wie de nieuwe leden zijn.
Meer informatie over de OFL-leden
Nieuwe projecten
Oprichting Binnenvaarttafel
.jpg)
Het OFL is door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat verzocht de Binnenvaarttafel in te richten en te ondersteunen, onder het voorzitterschap van Jeroen de Haas. Aan de Binnenvaarttafel gaat een vertegenwoordiging van de binnenvaartsector en de overheid samenwerken om de uitdagingen voor een toekomstbestendige binnenvaartsector in samenhang op te pakken.
Het is belangrijk dat de binnenvaartsector toekomstbestendig wordt om een volwaardige rol te kunnen blijven spelen in het mobiliteitssysteem van de toekomst. Een groei van een duurzame binnenvaart kan bijdragen aan de klimaatopgave en het verminderen van de congestie op de weg en het spoor. Ook moet ingespeeld worden op ontwikkelingen op het gebied van goederenvervoer, zoals optimaal digitaal inzicht in goederenstromen en naadloze overslag naar weg- en spoorvervoer.
Het startpunt voor de Binnenvaarttafel is de Actieagenda toekomst binnenvaart die de minister op 24 november met de kamer deelde en die in overleg met de binnenvaartsector is opgesteld. Deze Actieagenda is een uitwerking in concrete acties van de Binnenvaartvisie die de minister op 30 november 2022 met de kamer deelde.
Het OFL doet in december een verkenning om te komen tot een inrichting van de tafel. De eerste bijeenkomst van de Binnenvaarttafel vindt in het begin van 2024 plaats.
Meer informatie over de Binnenvaarttafel
Expertsessie Staalslakken voor stakeholders Oosterschelde en Westerschelde
Op verzoek van het ministerie van IenW vindt op 9 januari 2024 de ‘Expertsessie staalslakken voor stakeholders Oosterschelde en Westerschelde’ plaats. De insteek hiervan is het delen van kennis en onderzoeken over effecten van staalslakken met betrokken stakeholders en overheden. Ook kunnen deze partijen tijdens de bijeenkomst hun vragen en zorgen over de toepassingen van staalslakken in de Oosterschelde en Westerschelde met elkaar bespreken. De bijeenkomst is besloten en wordt voorgezeten door onafhankelijk voorzitter van het OFL, Johan van de Gronden.
Updates
Startbijeenkomst Nota Ruimte
De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) werkt aan een nieuwe Nota Ruimte. In de aanloop naar die nieuwe nota organiseert het OFL twee consultaties.
De eerste consulatie was op maandag 6 november. Tijdens deze consultatie gingen partijen met elkaar aan verschillende tafels in gesprek over de contourennotitie Nota Ruimte. Over het algemeen was men positief over de contouren die het ministerie heeft uitgezet. Het wordt aangemoedigd dat de rijksoverheid weer de regie pakt over de ruimte. De aanwezigen plaatsten daar wel de kanttekening bij dat het een zeer grote opgave wordt en dat er veel aandacht moeten worden besteed aan het goed inrichten van de bijbehorende uitvoering.
De tweede OFL-consultatie voor de Nota Ruimte staat gepland in de eerste helft van 2024 en gaat over de conceptversie van de ontwerpnota Ruimte. Op dat moment is er vanaf de contourennotitie al een grote stap gezet en is alle input van de partijen via het OFL, vanuit de burgers via de online ruimteraadpleging en vanuit de provincies hierin verwerkt. De concept Nota Ruimte bevat onder andere een langetermijnvisie over de ontwikkeling van Nederland met de hiermee samenhangende keuzes en richtinggevende uitspraken. Daarin staat een vooruitblik naar 2030, 2050 en 2100.
Burgers op de stoel van de minister tijdens de online ruimteraadpleging
De consultatie van het OFL maakt onderdeel uit van een groter participatieplan. Het ministerie van BZK wil graag horen welke inzichten, wensen en behoeften er bij mensen leven als het gaat om de inrichting van ons land. De minister vindt het belangrijk dat iedereen die dat wil een bijdrage kan leveren aan het opstellen van een nieuwe Nota Ruimte.
Daarom organiseert het ministerie een online burgerraadpleging, waarbij ze iedereen uitnodigen om ‘op de stoel van de minister’ te gaan zitten en te kiezen waaraan we ruimte gaan besteden.
Via www.ruimteraadpleging.nl kan iedereen advies geven over de inrichting van Nederland. Deelnemers kunnen op een laagdrempelige manier beleidsopties en belangen tegen elkaar afwegen. Denk hierbij aan thema’s als een gezondere natuur, de omgang met de klimaatverandering, de bouw van nieuwe huizen, de opwek van schone energie, een duurzamere landbouw en economie.
Meer lezen? Nieuwe Nota Ruimte | Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving
Johan Remkes zit eerste bijeenkomsten Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving voor
.jpg)
Naar aanleiding van het ‘Actieplan Leefbaar Spoor bij goederenvervoer’ van Tweede Kamerlid Van Ginneken verzocht staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat het OFL een Platform Spoorgoederenvervoer vorm te geven. Hierop voerde het OFL-secretariaat een verkenning uit om de optimale samenstelling en inrichting van het Platform vorm te geven.
Op 22 september 2023 heeft onafhankelijk OFL-voorzitter Johan Remkes de eerste vergadering voorgezeten. Hierbij is de naam gewijzigd in Platform Spoorgoederenvervoer en leefomgeving, om uit te drukken dat leden de noodzaak zien om de groei van het spoorgoederenvervoer vanwege de klimaat- en energietransitie in balans te brengen en te houden met de kwaliteit van de leefomgeving. Het doel van het Platform is een dialoog tot stand brengen over een visie voor spoorgoederen en de leefomgeving voor de lange termijn.
Tijdens de vergadering van 14 november 2023 is gesproken over de perspectieven op een toekomstbeeld van een bestendig spoorgoederenvervoer dat in samenhang met de leefomgeving is en wordt ontwikkeld. Van hieruit is ook bekeken welke ontwikkelpaden op de korte en middellange termijn van belang zijn om de langetermijndoelstellingen binnen bereik te krijgen.
Op 30 november 2023 is de staatssecretaris hierover per brief geïnformeerd.
Voor 2024 staan vier vergaderingen gepland, waarbij de eerste twee vergaderingen in het teken zullen staan van het benadrukken en toelichten van de urgentie van deze problematiek aan de nieuwe verantwoordelijke bewindspersoon.
Meer lezen? Platform Spoorgoederenvervoer | Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving
Weer een stap verder in proces van mobiliteitsvisie
Met de Mobiliteitsvisie 2050 (MoVi) legt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de basis voor weloverwogen mobiliteitsbeleid. Uitgangspunt daarbij is dat ‘iedereen in Nederland recht heeft op goede bereikbaarheid’ van onder meer werk, winkels, scholen, zorginstellingen en natuur en dat ‘bereikbaarheid werkt als de slagader van onze samenleving en economie.’ De bedoeling is om een integraal bereikbaarheidsbeleid te maken. Dat wil zeggen dat het ministerie werkt aan ‘de samenhang van bereikbaarheid met de ruimtelijk opgaven, met vitale functies, met internationale netwerken, met andere brede welvaartsdoelen en de samenhang tussen modaliteiten.’
Uitwerking integrale bereikbaarheidsdoelen in OFL-consultatie 4 december
Vlak voor de zomer hebben OFL-deelnemers meegedacht over het ontwerpproces van integrale bereikbaarheidsdoelen. Op 4 december organiseerde het OFL een formele consultatie over de verdere uitwerking van de integrale bereikbaarheidsdoelen. De deelnemers gingen in gesprek over de bereikbaarheidsdoelen voor nationaal personenvervoer, goederenvervoer en internationaal personenvervoer. De consultatie leverde een aantal belangrijk inzichten op. Onder concludeerden de deelnemers dat er aandacht moet zijn voor het inzetten op gedragsverandering (bij consument, bedrijf en overheid) om bewuster gebruik te maken van transport en vervoer. We kwamen ook tot de conclusie dat we aandacht moeten blijven houden voor het goederenvervoer en voor groepen die al minder toegang hebben tot verschillende mobiliteitsvormen. Deze twee dreigen soms naar de achtergrond te raken.
OFL-voorzitter Jeroen de Haas heeft deze aan de Minister van IenW gepresenteerd in een brief, deze komt begin januari online op de website van het OFL.
Het traject van de MoVi gaat na januari een nieuwe fase in. In die fase wordt toegewerkt naar bereikbaarheidsdoelen die ingezet gaan worden in beleid. Het OFL is nog in overleg over hoe de maatschappelijke betrokkenheid vorm krijgt bij het verdere traject van de MoVi.
Lees meer over het MoVi-project
NiNO-voorzitter André van der Zande biedt Agenda Natuurinclusief 2.0 aan demissionair ministers van der Wal en de Jonge
.jpg)
Voor het NiNO waren het spannende en cruciale maanden na de zomer. Er is door veel mensen uit de tien domeinen, bij het Programmabureau Natuurinclusief en in het NiNO hard gewerkt aan de totstandkoming van de Agenda Natuurinclusief 2.0:
De vaststelling van de Agenda 2.0 in en door het NiNO op 2 november en de aanbieding aan de ministers voor Natuur en Stikstof en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, waren twee belangrijke mijlpalen in de transitie naar een natuurinclusieve samenleving. De ministers waren enthousiast over de ambitieuze, verbindende en hoopvolle agenda en onderstreepten beiden het belang van het verweven van meer natuur in onze leefomgeving.
Op 7 december stond het laatste NiNO van het jaar op de agenda. Belangrijkste onderwerpen van die bijeenkomst waren de investeringsagenda die bij de Agenda 2.0 hoort, en de evaluatie die het OFL onder de NiNO-leden heeft uitgevoerd. Op basis daarvan hebben de leden met elkaar besloten hoe het NiNO in 2024 vorm krijgt.
In de volgende fase gaan betrokken partijen in gesprek met overheden en koepels voor het creëren van draagvlak en handelingsperspectief voor de koers van de Agenda Natuurinclusief 2.0. Dit gebeurt met pacten, convenanten en deals. Daarnaast worden in de komende jaren de ambities en acties uit de Agenda uitgevoerd. Hiermee wordt de kracht van de samenleving en integrale samenwerking ingezet.
Voortgangsrapportage Noordzeeoverleg
.jpg)
De afgelopen periode is er in het Noordzeeoverleg weer hard gewerkt aan de uitvoering van de afspraken van het Noordzeeakkoord. Over de voortgang hiervan wordt twee keer per jaar gerapporteerd aan de Tweede Kamer. De meest recente voortgangsrapportage vindt u hier: Zesde voortgangsrapportage voor de minister van Infrastructuur en Waterstaat | Noordzeeoverleg. Een aantal thema’s sprongen er de afgelopen maanden uit:
- Ten eerste was er veel aandacht voor het opstellen van de voedselvisie voor voedsel uit zee, in samenwerking met het ministerie van LNV.
- Daarnaast was er ook op internationaal gebied aandacht voor de Noordzee en samenwerking tussen partijen op het gebied van ruimtelijke ordening. Vanuit het NZO wordt dit gezien als een mooie en waardevolle ontwikkeling: Meer internationale samenwerking op de Noordzee naar voorbeeld Noordzeeoverleg | Noordzeeoverleg.
- Ook op de OFL-conferentie kwam de Noordzee aan de orde. Daarbij was aandacht voor het vraagstuk: “Krijgt de natuur een stem door de natuur rechten te geven?” Het leverde een inspirerende sessie op waarin ook werd gereflecteerd op hoe we de natuur nu meenemen in het Noordzeeoverleg.
Staat van de Noordzee
Verder heeft het onderzoeks- en monitoringsprogramma MONS de Staat van de Noordzee opgesteld. Het rapport maakt de balans op van de ecologische status van de Noordzee. Publicatie hiervan zal deze week zijn op de website van het Noordzeeoverleg. De Staat van de Noordzee zal tot 2030 elke twee jaar verschijnen.
De komende maanden werkt het NZO onder meer verder aan het onderzoek naar natuurbeschermend en -versterkend bouwen van energieinfrastructuur op zee, het aanwijzen van beschermd gebied en de uitwerking van voedseltransitiepaden voor voedsel uit zee.
Meer informatie over het Noordzeeoverleg
Informele bijeenkomst Deltaprogramma over burgerparticipatie
In de vorige nieuwsbrief kondigden we al aan dat er een workshop over burgerparticipatie zou plaatsvinden op het Deltacongres. Deze workshop was een succesvolle bijeenkomst met veel animo en een goede discussie over de verschillende manieren en doelen van burgerbetrokkenheid binnen het Deltaprogramma. Een gesprek dat wordt voortgezet!
In november vond ook de informele bijeenkomst van het Deltaprogramma plaats in Het Huis in Utrecht. Hier stond het proces van de herijking van de nationale deltaopgaves centraal. Dit leidde tot een interessante eerste discussie over de rol van maatschappelijke partijen in de herijking. In de bijeenkomst werden de urgente uitdagingen op het gebied van zoetwatervoorziening en waterveiligheid toegelicht. In het nieuwe jaar gaan we vanuit het OFL in samenwerking met de staf Deltacommissaris aan de slag met het uitwerken van de rol van het OFL en de OFL-leden in het proces rondom de herijking. We willen dit namelijk de komende periode verder vormgeven en concretiseren. Mocht u geïnteresseerd zijn om hierbij betrokken te worden of heeft u hier ideeën over, neem dan contact op met het OFL secretariaat/Lieke Alferink: lieke.alferink@ofl.nl.
Nationaal Klimaat Platform
.jpg)
De Top van Onderop 2023
Tijdens de COP28 organiseerde het Nationaal Klimaat Platform een eigen Top. Het Spant! in Bussum was op De Top van Onderop tot de nok toe gevuld met succesvolle, duurzame initiatieven. De dag stond in het teken van het delen van succesfactoren, van elkaar leren en elkaar inspireren op de weg naar een duurzame samenleving waar iedereen aan mee kan doen. KRO-NCRV maakte een gelijknamige tv-uitzending en op het YouTube-kanaal van het NKP zijn onder andere de speech van voorzitter Kees Vendrik en die van voetballer Bart Vriends te zien en is het gesprek tussen oud-minister van VROM en jonge klimaatactivisten terug te kijken.
Signalenrapport
Vorige week verscheen het nieuwe Signalenrapport: ‘Basis in Balans’, met daarin drie voorstellen die voor versnelling kunnen zorgen en de lokale basis van ons energiesysteem beter in balans brengen: beloon versnelling, veranker lokale systeemintegratie en bevorder energiehubs. Lees ook: Handreiking aan de formerende partijen.
.jpg)
Webinars
Afgelopen maanden organiseerde het NKP twee webinars. In het webinar Een einde aan fossiele subsidie een gesprek over de manier waarop deze kan worden beëindigd en discussie over het haalbare tempo. Ook actueel was het webinar Kiezen voor Klimaat, dat we in het kader van de Tweede Kamer verkiezingen organiseerden. Hoe was het thema klimaat vertegenwoordigd in de verkiezingsprogramma’s? En wat zeiden de keuzes van de partijen over de voortzetting van het klimaatbeleid? Hoe belangrijk vindt de kiezer het klimaat? Een gesprek met onder andere politiek duider Elodie Verweij en onderzoeker bij I&O Research Peter Kanne. Op woensdag 24 januari aanstaande organiseert het Nationaal Klimaat Platform een webinar over de nieuwe leennormen. Lees meer en meld je aan!
Agenda
9 januari 2023
Expertsessie Staalslakken (besloten)
2 februari 2023
Platform Spoorgoederenvervoer (besloten)
|