Van 2019 tot en met 2022 had het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) op verzoek van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) van het ministerie van BZK geadviseerd over hoe de overheid bewoners het best kan betrekken bij het aardgasvrij maken van woningen. Onafhankelijk OFL-voorzitter Marleen Stikker had dit proces begeleid.
Dit had het OFL gedaan door, vanuit het perspectief van de samenleving, te onderzoeken wat effectieve vormen zijn van participatie zijn en wat de rol is van bewoners en maatschappelijke initiatieven bij het aardgasvrij maken van wijken.
Samenvatting van drie jaar onderzoek
Bij de start van dit onderzoekstraject, begin 2019, waren de doelen van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) om via een wijkgerichte aanpak te leren en experimenteren, daarmee leerervaringen op te schalen en bestaande bebouwing van het aardgas af te halen.
Naast direct contact met bewoners door middel van omgevingswandelingen, had het OFL praktijkverhalen en signalen opgehaald. Het OFL had op basis daarvan een nieuwe kijk op participatie ontwikkeld: empowerment (link naar nieuwe kijk op participatie). Mede door de signalen en adviezen van het OFL was ook binnen het PAW een steeds sterker besef ontstaan dat de warmtetransitie alleen kan slagen als er voldoende maatschappelijk draagvlak is.
In de eindadviezen van het OFL stond ‘empowerment’ centraal - van bewoners en overheden en werd een oproep gedaan voor ‘nieuwe coalities’. Het OFL-advies in dit rapport had de steeds grotere urgentie van maatschappelijke betrokkenheid en menselijke maat in nationale doelen, programma’s en wetten onderstreept.
Lees de reactie van minister de Jonge op het eindadvies
Lees het eindadvies Nieuwe coalities in aardgasvrije wijken