Van 2019 tot en met 2022 heeft het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) op verzoek van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) van het ministerie van BZK geadviseerd over hoe de overheid bewoners het best kan betrekken bij het aardgasvrij maken van woningen. Onafhankelijk OFL-voorzitter Marleen Stikker heeft dit proces begeleid.
Dit heeft het OFL gedaan door, vanuit het perspectief van de samenleving, te onderzoeken wat effectieve vormen van participatie zijn en wat de rol is van bewoners en maatschappelijke initiatieven bij het aardgasvrij maken van wijken.
Samenvatting van drie jaar onderzoek
Bij de start van dit onderzoekstraject, begin 2019, waren de doelen van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) om via een wijkgerichte aanpak te leren en experimenteren, daarmee leerervaringen op te schalen en bestaande bebouwing van het aardgas af te halen.
Naast direct contact met bewoners door middel van omgevingswandelingen, heeft het OFL praktijkverhalen en signalen opgehaald. Het OFL heeft op basis daarvan een nieuwe kijk op participatie ontwikkeld: empowerment. Mede door de signalen en adviezen van het OFL is ook binnen het PAW een steeds sterker besef ontstaan dat de warmtetransitie alleen kan slagen als er voldoende maatschappelijk draagvlak is.
In de eindadviezen van het OFL staat ‘empowerment’ van bewoners en overheden centraal en wordt een oproep gedaan voor ‘nieuwe coalities’. Het OFL-advies in dit rapport benadrukt de steeds grotere urgentie van maatschappelijke betrokkenheid en menselijke maat in nationale doelen, programma’s en wetten.
Lees de reactie van minister de Jonge op het eindadvies
Lees het eindadvies Nieuwe coalities in aardgasvrije wijken