Het voorjaar, de zomer en het najaar van 2018 waren uitzonderlijk droog. Daardoor was aanzienlijke schade opgetreden in de landbouw en in natuurgebieden. Om vragen die leefden bij partijen over verantwoordelijkheden, bevoegdheden, keteneffecten en effectiviteit van maatregelen te bespreken, was de Beleidstafel Droogte ingericht. Het OFL was gevraagd een proces te organiseren met maatschappelijke partners die nu al betrokken waren bij de reguliere overlegstructuur van het OFL voor het Deltaprogramma. Hen werd gevraagd een inhoudelijke bijdrage te leveren aan het overleg in de Beleidstafel Droogte.

Aanleiding

Naast schade in de landbouw en in natuurgebieden als gevolg van de droogte in 2018, was in stedelijk en landelijk gebied sprake van waterkwaliteitsproblemen en extra bodemdaling en funderingsschade, door lage grondwaterstanden. De scheepvaart had ernstige problemen, door de geringe vaardiepten en beperkingen bij sluizen. Als gevolg daarvan waren ook knelpunten ontstaan bij de grondstoffenvoorziening voor de bouw en bevoorrading van tankstations. De verzilting, die in sommige gevallen ernstiger was dan verwacht, had tot problemen geleid voor drinkwatervoorziening, landbouw en natuur. En tenslotte was de grote vraag of de grondwaterpeilen zich voldoende zouden herstellen, vóór het begin van het droogteseizoen van 2019. Op 2 augustus 2018 was de Tweede Kamer geïnformeerd over het opschalen naar niveau 2, oftewel ‘feitelijk watertekort’.

De Beleidstafel Droogte

De coördinatie van de waterverdeling ligt bij het Management Team Watertekorten (MTW). Het MTW had geconstateerd dat er op diverse terreinen vragen leefden over verantwoordelijkheden, bevoegdheden, keteneffecten en effectiviteit van maatregelen. Daarom was afgesproken om met de betrokken partijen een Beleidstafel Droogte in te richten, onder verantwoordelijkheid van de directeur-generaal Water en Bodem van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).

Op de Beleidstafel zouden, gecoördineerd door IenW, alle relevante beleidsvragen op tafel komen, onder andere met betrekking tot waterbeheer, natuur, landbouw, drinkwater, scheepvaart, grondwater en watergebruikende industrie.

Deelnemers waren vertegenwoordigers op bestuurlijk en hoog ambtelijk niveau van de volgende organisaties; ministerie van IenW, ministeries van LNV, EZK, Rijkswaterstaat, Unie van Waterschappen, IPO, VNG, staf Deltacommissaris, Bestuurlijk Platform Water.

De Beleidstafel was dus bedoeld om de lessen van de droogte beleidsmatig te vertalen naar voorstellen, om beter voorbereid te zijn op het droogteseizoen van 2019 en daarna. Dat konden verbetervoorstellen zijn in de vorm van verduidelijking of aanpassing van beleidskaders, regelgeving, normering, verantwoordelijkheden- en bevoegdhedenverdeling, informatievoorziening en communicatie.

Rol van het OFL

Het OFL was gevraagd een proces te organiseren met maatschappelijke partners die nu al betrokken waren bij de reguliere overlegstructuur van het OFL voor het Deltaprogramma. Hen werd gevraagd een inhoudelijke bijdrage te leveren aan het overleg in de Beleidstafel Droogte.

Het proces had uit twee stappen bestaan:

• Op drie momenten zou - circa een week voorafgaand aan een overleg in de Beleidstafel Droogte - een OFL-bijeenkomst plaatsvinden waarin maatschappelijke organisaties konden meedenken over inhoudelijke verbetervoorstellen.
• De uitkomst van dit OFL-overleg werd door OFL-voorzitter Job Cohen meegenomen naar het overleg aan de Beleidstafel, zodat de maatschappelijke partners in dat overleg een stem hadden.

Thema's

De Beleidstafel Droogte had de volgende thema’s besproken:

• Thema 1: Inventarisatie van economische schade en effecten van maatregelen
• Thema 2: Waterverdeling: waterbeschikbaarheid en verdringingsreeks
• Thema 3: Grondwaterbeheer en grondwateronttrekkingen
• Thema 4: Verzilting, waterkwaliteit en drinkwater
• Thema 5: Natuur en landbouw
• Thema 6: Scheepvaart
• Thema 7: Stedelijk gebied
• Thema 8: Industrie
• Thema 9: Informatievoorziening

Planning Beleidstafel Droogte

Hieronder is een deel van de (oorspronkelijke) planning opgenomen. Een meer uitgebreide planning leest u in het startdocument beleidstafel Droogte op de documentenpagina.